Przerywnik nietechniczny:) Czyli parę terminów związanych z typografią. Wiedza przydatna w przypadku samodzielnego składania tekstu, projektowania znaków graficznych lub stron internetowych.
Kroje pisma
Majuskuła – tzw. duże litery.
Minuskuła – tzw. małe litery.
Antykwa – najpowszechniejszy sposób pisania – duże litery na początku zdania / nazwy własnej, małe litery w pozostałej części zdania.
Wersaliki – tylko duże litery („CAPS LOCK”).
Kapitaliki – krój czcionki jak przy samych dużych literach, jednak pierwsza litera jest wyższa niż pozostałe (jak „Caps Lock”, gdzie „aps” i „ock” są kroju jak majuskuła, tylko że ich wysokość jest mniejsza).
Szarość tekstu – jednolity blok tekstu, bez widocznych przerw, spacji, odstępów.
zmienia szarość? | zmienia kształt tekstu? | uwagi | |
wersaliki | T | T | |
kapitaliki | N | N | polecane |
kursywa* | N | N | polecana / uwaga, zmienia znaczenie |
pogrubienie | T | N | |
podkreślenie | T | T | |
większy stopień | T | N | |
zmiana koloru | N | N | zwiększa koszt druku |
rozstrzelenie | T | T |
* kursywa niesie ze sobą znaczenie semantyczne. Jest stosowana do oznaczania nazw publikacji, cytatów, zapożyczeń z obcych języków, ironii itp. Uwaga – Tytuł Książki zapisuje się kursywą, a „Tytuł Gazety” w cudzysłowie.
Szerokość znaku. Najbardziej znana czcionka o stałej szerokości każdego znaku to Courier New; o zmiennej – Times New Roman.
Nagłówki. Aby nie wyglądały one zbyt przytłaczająco, używa się tej samej czcionki, co w tekście, lecz w opcji „light” i powiększa rozmiar.
Ksenotypy – czcionki ozdobne.
Znaki specjalne
Cudzysłowy. Niestety ciężko oddać je na stronie www. Czcionki (i klawiatury!) były raczej projektowane pod względem przekazywania podstawowej informacji (zaszłość historyczna – tablice ASCII zawierały ograniczoną ilość znaków) i jako-takiej zgodności wyświetlania. Bez dodatkowych wtyczek, WordPress (i inne systemy) oferują tylko podstawowe znaki specjalne. Aby oddać wszystkie znaki, trzeba posiłkować się kodami ASCII.
- „polski”
- ‚angielski opcja pierwsza’
- ”angielski opcja druga”
- >> francuski << (dwa znaki większości, spacja, wyraz, spacja, dwa znaki mniejszości)
- <<niemiecki>> (dwa znaki mniejszości, wyraz, dwa znaki większości)
I słowo o odmianie słowa „cudzysłów” – odmienia się je identycznie, jak słowo „rów” 🙂
Pauza – oddziela zdania (znak interpunkcyjny). Np. „Zimą było biało – czerwona czapka leżała na śniegu”.
Łącznik – oddziela wyrazy (znak ortograficzny). Wokół łącznika nie stawia się spacji. Np.:
- biało-czerwona flaga (bez spacji)
- Hanna Gronkiewicz-Waltz (bez spacji)
- Kędzierzyn-Koźle (bez spacji)
- 30-100 (bez spacji)
- … i wiele innych, a także w skrótach, np.: grafika dwu- i trójwymiarowa (spacja tylko po łączniku).
Apostrof – oznacza, iż zapisano tylko fragment słowa, np. ’99.
Inne zasady pisowni
Wyrażenia matematyczne. Jeden z poprawnych sposobów pisowni to (uwaga na zastosowanie kursywy):
„Dany jest wzór <wzór>, gdzie a to A, a b to B.”
Stopnie. 10oC, 10(spacja)K.
Lata. Poprawna forma: „w dwa tysiące drugim„, a nie „dwutysięcznym drugim„, tak często słyszana w mediach… (źródło: http://pik.kielce.pl/porady-jezykowe/23651-ktora-z-form-jest-prawidlowa-urodzilam-sie-w-dwutysiecznym-drugim-czy-w-dwa-tysiace-drugim-rok.html)